Uit het Dagboek van een Welzijnscoach
Als Welzijnscoach in Altena ontmoet Bettina Kraaieveld veel bijzondere mensen. Een van hen is Gilles, een 84-jarige man met boeiend levensverhaal. Terwijl ze in zijn …
De communicatiekaart: meer eigen regie voor mensen met afasie
Wat als je je woorden niet meer kunt vinden, maar toch de regie over je leven wilt behouden? Voor mensen met afasie, een taalstoornis die voortkomt uit niet-aangeboren hersenletsel, is telefoneren vaak een grote uitdaging. Ze voelen frustratie, onzekerheid en afhankelijkheid.
Heide-Lise Dings, coördinator welzijn bij Surplus en recent afgestudeerd in Toegepaste Gerontologie, zag deze worsteling van dichtbij. “De impact van afasie op communicatie raakte me. Vooral het gevoel van onmacht dat veel mensen ervaren. We realiseren ons niet altijd dat zelfs het noemen van een geboortedatum een grote hindernis kan zijn. Daarom heb ik mijn afstudeerproject gewijd aan het verbeteren van telefonische communicatie voor mensen met afasie.”
Eigen regie behouden
“Tijdens mijn studie sprak ik met verschillende mensen met afasie. Zij gaven aan dat zelfstandigheid voor hen belangrijk is. Ze willen zelf kunnen bellen, bijvoorbeeld om hun zorgverzekering te regelen. Maar door hun spraakproblemen worstelen ze met het hoge tempo en de vele vragen,” legt Heide-Lise uit. Om hen te ondersteunen, ontwikkelde ze samen met de doelgroep een communicatiekaart. Dit hulpmiddel helpt hen om zelfvertrouwen op te bouwen en gesprekken beter voor te bereiden, zodat ze de regie over hun leven kunnen behouden.
Hoe werkt de communicatiekaart?
De communicatiekaart is ontworpen om zowel mensen met afasie als de medewerkers aan de telefoon te ondersteunen. Voor cliënten biedt de kaart praktische tips, zoals belangrijke punten vooraf opschrijven en bellen in een rustige omgeving. “De doelgroep waardeert de communicatiekaart omdat deze begrip toont voor hun situatie, zonder hen te betuttelen,” vertelt Heide-Lise.
Voor medewerkers bevat de kaart instructies zoals langzaam praten, pauzes inlassen en gesloten vragen stellen. “Dit bevordert het begrip tussen beide partijen en zorgt voor soepelere gesprekken.”
Andrea, manager klantenservice bij Surplus, voegt toe: “Het is interessant om te zien dat mensen door de communicatiekaart sneller aangeven dat ze afasie hebben. Dit helpt telefonisten om beter in te spelen op hun situatie. Het is belangrijk dat cliënten de stap zetten om te bellen en dat organisaties zich voorbereiden op deze gesprekken.”
Zelfvertrouwen en zelfstandigheid
Voor Kees, en vele anderen met afasie, is het belangrijk om deel te nemen aan de maatschappij. Zelf kunnen bellen om zaken te regelen zorgt niet alleen voor praktische zelfstandigheid, maar ook een gevoel van eigenwaarde. Kees vertelt: “De communicatiekaart betekent voor mij dat ik verbonden kan blijven, zelfs als woorden moeilijk te vinden zijn.”
Maaike, contactverzorgende bij het afasiecentrum van Surplus, ziet dagelijks hoe afasie de communicatie van haar cliënten beïnvloedt. “Veel cliënten blokkeren wanneer ze aan de telefoon met te veel vragen worden geconfronteerd,” legt ze uit. “Dit kan frustratie en een gevoel van afhankelijkheid met zich meebrengen.” Ze is trots op haar cliënten, zoals een van hen die, met hulp van de communicatiekaart, zelfs telefonisch heeft gesolliciteerd. “Het gaf hem zoveel zelfvertrouwen dat hij het gesprek zelfstandig kon voeren. Dit laat zien dat de communicatiekaart echt helpt om actief deel te nemen aan de samenleving.”
Toekomstperspectief
Heide-Lise onderzoekt nog hoe ze de communicatiekaart in de toekomst breder kan inzetten. “De doelgroep is misschien klein, maar afasie komt vaker voor dan we denken. Er zijn geen exacte cijfers, en veel mensen met afasie durven niet te bellen, wat het moeilijk maakt om de omvang van de groep te bepalen,” zegt ze. Toch wil ze afasie meer onder de aandacht brengen. “Het is van groot belang om deze mensen serieus te nemen en hen de kans te geven om hun eigen regie te behouden, ondanks hun spraakproblemen.”
Bekijk onderstaande video voor meer informatie over telefonische communicatie bij afasie:
09-10-2024
